Zdarza się, że małe dzieci biorą rzeczy, które do nich nie należą, co może budzić niepokój rodziców i rodzić pytania o właściwe wychowanie. Zanim jednak rodzice wpadną w panikę, warto zastanowić się nad potencjalnymi przyczynami takiego zachowania.
Kiedy dzieci zaczynają rozumieć pojęcie własności i dlaczego to ważne?
Zrozumienie pojęcia własności rozwija się stopniowo u dzieci. Specjaliści wskazują, że poczucie własności zaczyna się kształtować około drugiego roku życia, natomiast pełne zrozumienie tego konceptu rozwija się w wieku od trzech do pięciu lat. Według Amerykańskiej Akademii Psychiatrii Dzieci i Młodzieży, wiek od trzech do pięciu lat jest kluczowym czasem na uczenie dziecka wartości takich jak uczciwość i własność. W tym okresie istotne jest dawanie dobrego przykładu oraz zwracanie uwagi na to, czy dziecko nie przynosi do domu przedmiotów nienależących do niego, na przykład zabawek z przedszkola.
Dlaczego dziecko może zabierać rzeczy, które nie należą do niego?
Przyczyny zabierania przez dzieci przedmiotów, które do nich nie należą, mogą być bardzo różnorodne, a każda sytuacja wymaga dokładnego zastanowienia.
- Brak pełnej kontroli nad zachciankami – Niektóre małe dzieci, które nie opanowały jeszcze w pełni kontrolowania swoich impulsów, mogą brać rzeczy dla natychmiastowej gratyfikacji. Dotyczy to zwłaszcza przedmiotów postrzeganych jako mało wartościowe, takich jak kilka cukierków, których braku, ich zdaniem, nikt nie zauważy.
- Trudności z empatią – Inne dzieci mogą mieć trudności z wyobrażeniem sobie, że ktoś poczuje się źle lub rozczarowany, gdy zabiorą jego rzeczy.
- Poszukiwanie ekscytacji lub uwagi – Znudzone dzieci mogą brać rzeczy dla poczucia ekscytacji lub w celu zwrócenia na siebie uwagi.
- Wpływ rówieśników – Ważne jest również to, czy dzieci działają samodzielnie, czy z rówieśnikami. Mogą zabierać coś w ramach żartu, pod wpływem presji grupy lub by zaimponować kolegom.
- Potrzeba posiadania – Dzieci mogą brać rzeczy, aby zdobyć przedmioty, których nie mają, a które chciałby posiadać. Mogą to być przedmioty szczególnie cenione w ich grupie rówieśniczej lub związane z czymś modnym, co mają wszyscy inni.
- Sygnał głębszego problemu – Zabieranie rzeczy może być również sposobem na zwrócenie na siebie uwagi dorosłych lub rówieśników. Może to wskazywać, że dziecko zmaga się z problemami emocjonalnymi lub psychologicznymi, a takie zachowanie jest metodą radzenia sobie z trudną sytuacją. W takich przypadkach kradzież może być symptomem głębszego problemu, a kluczowe jest zajęcie się jego pierwotną przyczyną.
Niezależnie od przyczyny, rodzice, opiekunowie i wychowawcy powinni podejść do sytuacji z empatią i zrozumieniem, a także współpracować z dzieckiem, aby znaleźć bardziej konstruktywne sposoby wyrażania emocji i zaspokajania potrzeb.
Jak powinni zareagować rodzice, gdy dziecko weźmie coś, co nie należy do niego?
Właściwa reakcja rodziców jest kluczowa w uczeniu dziecka o uczciwości i własności. Oto zalecane kroki:
- Zachowaj spokój. Unikaj przesadnej reakcji. Krzyczenie lub surowe karanie może, paradoksalnie, zwiększyć skłonność dziecka do podobnych zachowań w przyszłości.
- Wyjaśnij, że zabieranie cudzych rzeczy jest niewłaściwe. Ważne jest, aby uczyć dzieci znaczenia uczciwości i zaufania. Wyjaśnij, jak zabieranie rzeczy bez pozwolenia może naruszyć zaufanie i zniszczyć relacje między ludźmi.
- Porozmawiaj z dzieckiem. Zapytaj, dlaczego to zrobiło, i uważnie wysłuchaj odpowiedzi. Spróbuj zrozumieć motywację stojącą za jego działaniem.
- Ustal jasne konsekwencje. Dziecko musi zrozumieć skutki swoich działań. Najważniejszym krokiem jest zwrócenie skradzionego przedmiotu lub, jeśli to niemożliwe, odkupienie go. Dziecko powinno również przeprosić osobę, której rzecz została zabrana.
- Unikaj straszenia i negatywnego etykietowania. Nie groź dziecku zawiadomieniem policji i kategorycznie nie nazywaj go „złodziejem” czy „złym człowiekiem”. Takie etykietowanie jest krzywdzące i niekonstruktywne.
- Monitoruj zachowanie w przyszłości. Obserwuj dziecko, aby upewnić się, że sytuacja się nie powtórzy. Jednocześnie chwal je za dobre wybory i przejawy uczciwości.
- Szukaj profesjonalnej pomocy, jeśli problem się powtarza lub nasila. Jeśli zachowanie jest trwałe lub się nasila, może być konieczne skonsultowanie się z psychologiem dziecięcym.
Przedszkole Motylek 3 – wspólnie zadbajmy o rozwój Twojego dziecka
W Przedszkolu Motylek 3 kładziemy nacisk na harmonijny rozwój dzieci i współpracę z rodzicami. W ramach swojej oferty zapewniamy opiekę psychologa. Profesjonalna kadra, w tym pedagodzy i psychologowie, jest gotowa wspierać dzieci i rodziców w rozwiązywaniu trudności. Małe grupy (do 15 dzieci) pozwalają nauczycielom lepiej zauważać potrzeby każdego dziecka i aktywnie wspierać ich rozwój. Organizujemy też przedszkolne zajęcia adaptacyjne, które umożliwiają dzieciom przystosowanie się do nowego otoczenia, minimalizując stres i niepokój związany z rozpoczęciem przedszkolnej przygody.
Chociaż sytuacje, w których dziecko kradnie cudze rzeczy, nie zawsze oznaczają poważny problem, nie wolno ich ignorować. Kluczowe jest spokojne podejście, zrozumienie przyczyn zachowania i konsekwentne nauczanie dziecka o uczciwości i szacunku dla własności innych. Dzięki odpowiedniej reakcji, wsparciu ze strony rodziców i, w razie potrzeby, specjalistów, można pomóc dziecku rozwinąć poczucie odpowiedzialności i zapobiec podobnym sytuacjom w przyszłości.
